Waar te beginnen? Zoveel wijnen, zoveel nieuwe indrukken en dat in slechts drie dagen tijd. De wijngaarden en wijnmakerijen die onder de noemer van Marqués de la Concordia vallen, strekken zich uit van Penedès in het noorden van Spanje tot Andalusië in het zuiden. Marqués de la Concordia is de eretitel die Don José Fernando de Abascal y Sousa, kortweg José Abascal, in 1812 kreeg van de Spaanse Koning Fernando VII. Concordia betekent zoveel als harmonie en dat is precies wat José Abascal wist te bewerkstelligen tussen de nieuwe en de oude wereld, Amerika en Europa. Harmonie is een woord dat vaker van toepassing blijkt bij het beschrijven van deze trip.
Laat ik beginnen met het aperitief, het voorgerecht, in dit geval de bubbels: Cava, met hoofdletter geschreven. Letterlijk 'kelder', wijn uit de kelder. Die kelder gaat maar liefst 25 meter diep bij Mas de Monistrol, een voormalig klooster in Sant Sadurní d’Anoia waar de eerste rondleiding en proeverij plaatsvindt. Afgestudeerd scheikundige Antonio Olivé is de wijnmaker en voor vandaag de gids. Hij vertelt over de geschiedenis van het bedrijf en de vinificatie van Cava. De eerste fermentatie vindt plaats in enorme roestvrijstalen tanks onder gecontroleerde temperatuur, de tweede gisting is op fles onder een atmosferische druk van 7 bar en duurt zo'n honderd dagen. Hierna worden de tijdelijke kroonkurken vervangen voor echte kurken. De 'instap'-Cava ligt hier dan nog twaalf maanden voordat hij wordt vrijgegeven voor distributie, de premium Cava ligt zelfs 30 tot 48 maanden. Negentig procent van de productie is bestemd voor export naar in totaal 55 verschillende landen.
De temperatuur in de kelders bedraagt zo'n 13 graden en de schommeling komt niet boven de 3 graden. De luchtvochtigheid is enorm hoog en duidelijk merkbaar. Een serene rust overheerst. Die staat in schril contrast met de bottelarij waar oordopjes geen overbodige luxe zijn. Puffende machines, glasgerinkel, poppende kurken, een proces letterlijk aan de lopende band. Hier vindt het dégorgement plaats, het proces waar de dode gistcellen worden verwijderd uit de flessenhals. Eventuele afwijkingen in de fles worden geconstateerd, beschadigde flessen verwijderd, de kurk gaat erop, muselet eromheen, capsule, etiket en aan het eind van het proces worden de flessen met zessen tegelijk in dozen ingepakt. Alles volautomatisch maar bij iedere keten in het proces staat minstens één controleur. Ongelooflijk eigenlijk dat Cava zoveel goedkoper is dan Champagne terwijl alle bewerkingen hetzelfde zijn.
In de catacomben liggen verder nog honderden vaten stille wijn want ook die wordt gemaakt bij Mas de Monistrol onder de DO Penedès met als vlaggenschip de Single Vineyard Masía L'Hereu, helaas niet geproefd. Wel die van de nieuwste telg in de familie; Federico Paternina. Pas geadopteerd in 2014 maar al bezig met wijnmaken sinds 1896. Niet in Penedès echter maar in Rioja Alta voor wat betreft de rode wijn en in Rueda waar de witte Verdejo en Sauvignon Blanc worden geproduceerd. In de prachtige proefruimte krijg ik vijf verschillende Cava's te proeven. Vooral de Reserva de la Familia Brut Nature, de premium Cava, stak er met kop en schouders bovenuit. Een blend van 30% chardonnay, 25% macabeo, 25% parellada en 20% xarel∙lo, alleen in uitzonderlijke jaren geproduceerd. Een heerlijk aroma dat ik meteen met oudere Riesling associeer. Een beetje Velpon, goût de pétrol, mandarijn, abrikoos, perzik, zoete Jurançon komt ook in me op. Enorm hoge smaakintensiteit, mooie zuren, brut nature maar toch een fruitig zoetje, gistcellen. Waarlijk prachtig en gastronomisch, jammer genoeg (nog) niet in Nederland te verkrijgen.
De stille witte 2013 Verdejo van Federico Paternina is zuiver, beetje buxus, tropisch zoetje, rijp steenfruit, hoge zuren, licht drogend, zwart-witjes, speekselopwekkend en ook alweer gastronomisch. Dat laatste ga ik later nog ondervinden tijdens een wijn-spijs-proeverij. Bij de selectie rode wijnen is het dit keer niet de premium cuvée die mij het meest bekoort. Ik proef vier Rioja's, de crianza, reserva, gran reserva en de séleccion especial. Het is de crianza uit 2011 die me het meest aanspreekt, er is helemaal niets mis met de anderen, hooguit nog wat jong wellicht. De 'Banda Azul' is nu echter perfect op dronk, rond, vol, mondpakkend, elegant, sappig, compleet. Het best in combinatie met spijs, voor alle vier geldt overigens dat het eetwijnen bij uitstek zijn. De crianza moet slechts zeven euro kosten, da's echt geen geld voor zo'n wijn. Hopelijk komt ook deze binnen afzienbare tijd naar Nederland. Het is dat ik per vliegtuig in plaats van met de auto was gekomen anders had ik serieus veel willen inslaan.
Lunch met de wijnmaker vond plaats bij restaurant Cal Xim in Sant Pau d'Ordal. Heerlijke tapas en eersteklas gerechten onder het genot van de eerder geproefde premium Cava. 's Avonds laat pas kwam ik, na een binnenlandse vlucht, aan bij de overnachtingsplaats Hacienda Zorita alwaar om 22:00 uur het diner een aanvang kon hebben, on-Nederlandse tijd maar vrij normaal in Spanje waar het werk dan ook gerust twee uur onderbroken wordt voor een lange, voedzame en warme lunch. Het diner was hier ook weer heerlijk en pas rond middernacht kroop ik dan toch eindelijk m'n bedje in na een lange eerste dag. Klik
HIER voor meer foto's.
