Angyal Tokaj Csoda 5 Puttonyos Tokaji Aszú 2018

M'n Hongaarse collega Irén had alweer een wijn voor me meegenomen. Een klassieker ook nog 'ns een keer waarvan ik met het schaamrood op de kaken moet bekennen dat ik 'm nog nooit eerder heb gedronken. Vandaag komt het er dan eindelijk van. De zoete Tokaji Aszú van de druif furmint die in de wijngaard is aangetast door "edele rot", botrytis. Een schimmel die onder de juiste vochtige omstandigheden op de druif komt en de schil poreus maakt waardoor er sap verloren gaat en de concentratie zoet in de druif verhoogd wordt. De druiventrossen blijven doorgaans ook veel langer in het seizoen aan de stokken hangen, pas in november wordt er geoogst. De druiven worden met schimmel en al geperst en dat zorgt voor een unieke smaak, moeilijk te omschrijven. De fles die ik heb mogen ontvangen heeft geen etiketten maar de papieren etui eromheen fungeert als zodanig. Wanneer ik 'm uit de huls haal heb ik een doorzichtig glazen fles voor me waar wel het reliëf van de regio "Tokaj" op verwerkt zit. Alcoholpercentage is 11,5%, minimaal 18 maanden houtrijping is verplicht, in dit geval betrof het zowel nieuw als gebruikt hout. Ondanks dat het zoetgehalte met het aantal van 5 puttonyos is aangeduid en daarmee minimaal 120 gram suiker per liter moet bevatten, heeft dit exemplaar een zoetgehalte van 154,4 gram per liter. Eigenlijk valt het dan nèt in de categorie van de 6 puttonyos die vanaf 150 gram per liter wordt gerekend. In het glas helder, licht oranje gekleurd. Zeer aromatsich, tropisch fruit, citrusfruit, perzik, abrikoos, mandarijn, lychee, ananas, mango, honing. In de mond zoet maar niet overdreven plakkerig, mooie zuren, een gehalte van 6,36 gram per liter, heel licht bittertje, ellenlange afdronk. Een superintense smaak tevens heel erg geconcentreerd, perzik, abrikoos, mandarijn, mango, ananas, honing, lychee. Het moeilijkst te omschrijven is dan eigenlijk die botrytis. Het heeft iets hartigs, umami maar ook in de verte iets notigs, hazelnoot. Als contrast bij een pittig blauwschimmelkaasje is dit niet te versmaden maar als aanvulling op een zoete tarte tatin van abrikoos past het ook prima. Wat een heerlijke mijmerwijn is dit toch weer.

Egri Csillagok Zrt. Egervin Egri Bikavér 2018

Mijn lieve collega Irén krijgt wel eens een Hongaarse vriendin bij haar over de vloer. Die neemt dan regelmatig wijn mee ondanks dat ze weet dat Irén geen alcohol drinkt. Geeft niets, die fles krijg ik dan later weer toegeschoven en daar zeg ik natuurlijk geen nee tegen. Een blend van de druivenrassen blaufränkisch, cabernet sauvignon en merlot, alcohol is slechts 12%, houtrijping. In het glas helder, scharlakenrood, intensiteit 2 uit 5. Licht aromatisch, rode bessen, bloedsinaasappel, rode grapefruit, rozenbottel, zure kersen. Zacht mondgevoel, geen tannines, droog, verfijnde zuren, balans tussen strak en filmend, middellange afdronk. Gemiddeld intense smaak, hoge concentratie, één en al fruit, het hout is goed geïntegreerd. Alles in het aroma komt terug in de smaak met een lichte kruidigheid als toevoeging en iets droppigs in de finale. Wederom een wijn uit het oogstjaar 2018 die mij zeer goed kan bekoren. In de zomer iets terugkoelen voor het beste resultaat. Nogmaals dank Irén!

Rest mij alleen nog de overlevering die hoort bij deze wijn: Toen in de 16e eeuw de Turken de burcht van Eger belegerden met 15.000 manschappen, waren er slechts 2000 Hongaren om deze te verdedigen. De Hongaren wonnen die strijd dankzij het verhaal dat de vrouwen de wijn die ze aan hun mannen gaven, stiekem hadden aangelengd met het bloed van stieren. Zij wilden hiermee bereiken dat hun mannen ook de kracht van stieren zouden krijgen. Uiteraard hebben de Hongaren deze overwinning ook te danken aan hun vechtlust en uithoudingsvermogen. De wijnboeren hebben op deze gebeurtenis ingespeeld door hun rode wijn Egri Bikavér (stierenbloed) te noemen. In de stad Eger staat een standbeeld ter ere van die zege.

#FurmintDay Tokaj-Hétszőlő DO Tokaji Dry Furmint 2016

De eerste februari van het jaar is gereserveerd voor het druivenras furmint op #FurmintDay. Daar had ik toevallig nog een wijn van in m'n voorraad liggen. Hongaarse druif, Hongaarse wijn. Uiteraard is Tokaj bekend vanwege de zoete wijn Tokaji Aszú maar ik heb een droge variant in het glas. Nou ja, zo goed als droog. Licht aromatisch, gedroogde honing, tropisch steenfruit. In de aanzet een klein fruitig zoetje gevolgd door vrij hoge zuren en een aangenaam bittertje, afdronk langer dan gemiddeld. De smaakintensiteit is redelijk hoog, lychee, mango, gedroogde honing, ananas, citroen, grapefruit. Alcohol is 13,5%, geen hout, verkrijgbaar bij de wijnspeciaalzaak.

Bock Winery Villány Ermitage 2013

Er zijn van die dagen, meestal wanneer ze wat korter worden en we voor het gevoel alweer richting de herfst gaan, dat je zin hebt in rood. Vandaag is zo'n dag. "Openen in 2020" stond er ook nog in m'n Excel-sheet bijgeschreven en dat lijkt bij de eerste snuif en de eerste slok al geheel te kloppen. Rijpe tonen van een belegen wijn. Zwoel, zwart fruit, hout, animaal, leer, kruidig, rozenbottel. Fraaie zuren, iets drogende tannines (3 uit 5), aangenaam bittertje, gemiddelde smaakintensiteit, lange afdronk, goede balans. Geur en smaak komen weer eens overeen, dat zie ik graag, ook nog licht droppig in de finale. Blind geproefd zou ik dit waarschijnlijk voor een Grand Cru Classé uit de Bordeaux hebben aangezien, oud, 1982 ofzo. Of dat laatste dan weer complimenteus is laat ik aan je eigen interpretatie over. Voor mij is het in ieder geval een bevestiging dat ik hem inderdaad niet langer had moeten bewaren. Maar gelukkig voelt het niet alsof deze wijn over de top is, nee, ik vind hem à point, precies goed. De vergelijking met Bordeaux gaat voor wat betreft de gebruikte druivenrassen helemaal mank. De blend bestaat uit merlot, pinot noir, portugieser, syrah en blaufränkisch. Heel gewaagd allemaal bij elkaar maar het pakt zeer goed uit. Alcohol is 13%, twaalf maanden rust in barriques. Ik ben blij verrast. Dit exemplaar haalde ik bij Barrels To Bottles in Rotterdam.

Nyakas Irsai Olivér 2016

Lang was de Hongaars inheemse irsai olivér gedoemd tot tafeldruif, vanaf midden jaren tachtig van de twintigste eeuw ging men er ook wijnen van maken. Die zijn redelijk aromatisch en kunnen het beste jong gedronken worden (bron: Wine Grapes). Mijn exemplaar wordt ook als voorbeeld genoemd in deze 'druifbijbel', alcohol is slechts 11,5%, geen houtopvoeding. In het glas een groen-gele kleur. Expressief in de neus, rozenwater, peer, groene appel, limoen, heel fris. In de mond droog, hoge zuren, speekselopwekkend, drogend op m'n tandvlees, floraal, peer, groene appel, limoen, iets grassig, strak, heel fris. Veel smaak maar de intensiteit iets lager dan gemiddeld. Moeilijk om hier een gerecht bij te verzinnen, iets uit de Aziatische keuken lijkt me het meest aannemelijk. Verkrijgbaar bij de wijnspeciaalzaak.

Kreinbacher Birtok Nagy-Somlói Cuvée 2012

Er staat konijnenbout op het menu, ik wil er een stevige witte wijn bij. Geëikte Chardonnay komt het eerst bij me op maar ik ga toch voor iets anders. Een Hongaarse blend van de druivenrassen graševina 65%, furmint 20%, hárslevelű 10% en pinot gris 5%, alcohol is 13%, gedeeltelijke houtopvoeding van acht maanden. Op papier ziet het er smaakvol uit. Ook nog eens een wat ouder oogstjaar dus in theorie zou dit wel eens een gastronomische wijn kunnen zijn. Helder, fonkelend goud-geel in het glas. Gemiddeld aromatisch, zonnebloemolie, popcorn, citroen. In de aanzet een klein aangenaam zoetje gevolgd door hele prettige en hoge zuren, speekselopwekkend, kruidig, citroen, tropisch fruit, honing, ananas. Inderdaad gastronomisch, niet zozeer bij de konijnenbout maar bij gerechten met witvis gaat dat helemaal goed komen. Verkrijgbaar bij De Proeftafel te Zeist.

#FurmintDay Sauska Wineries Furmint Tokaj 2015

De eerste dag van februari is dit jaar uitgeroepen tot International #FurmintDay, een ode aan de van origine Hongaarse druif. Hij komt eveneens voor in Oostenrijk, Kroatië, Slovenië, Slowakije en zelfs in Zuid-Afrika hebben ze hem inmiddels geïmporteerd. Uitstekende zoete wijn wordt ervan gemaakt, denk aan de beroemde Tokaji Aszú, maar hij wordt steeds vaker droog gevinifieerd. Vandaag heb ik een droge versie in m'n glas. Licht kruidig in de neus, zonnebloemolie, notig, maïs. In de mond hoge zuren, een van de kenmerken van de druif, beendroog, klein bittertje, zonnebloemolie, notig, Granny Smith, naarmate hij meer opwarmt komt er ook wat mango en peer bij. Frisse, strakke, droge witte wijn, voor bij een salade met jonge geitenkaas, schaal- en schelpdieren, magere witvis. Alcohol is 13%, geen hout, verkrijgbaar bij De Proeftafel.

Egri Korona Borhaz Egri Bikavér 2008 barrique

#Twitterproeverij. Woensdag 24 oktober 2012 20:00 uur. Thema: blaufränkisch / frankovka / limberger / kékfrankos. Verschillende namen voor dezelfde druif. Ik heb eventjes een koopstop ingelast voor wat betreft wijn, m'n kast zit propvol en het restant in dozen begint een beetje in de weg te staan. Dientengevolge moet ik dus uit eigen voorraad putten en kijken of ik wel aan het thema van vanavond kan voldoen. De enige wijn die ik nog heb liggen is een blend, dus geen mono-cépage, maar wel dominant kékfrankos. Om precies te zijn 60%, aangevuld met 20% merlot en nog eens 20% cabernet sauvignon. Het is de beroemde Egri Bikavér. Beroemd vanwege de volgende overlevering:

Toen in de 16e eeuw de Turken de burcht van Eger belegerden met 15.000 manschappen, waren er slechts 2000 Hongaren om deze te verdedigen. De Hongaren wonnen die strijd dankzij het feit dat de vrouwen de wijn die ze aan hun mannen gaven, stiekem hadden aangelengd met het bloed van stieren. Zij wilden hiermee bereiken dat hun mannen ook de kracht van stieren zouden krijgen. Uiteraard hebben de Hongaren deze overwinning ook te danken aan hun vechtlust en uithoudingsvermogen. De wijnboeren hebben op deze gebeurtenis ingespeeld door hun rode wijn Egri Bikavér (stierenbloed) te noemen. In de stad Eger staat een standbeeld ter ere van die zege.

De wijn heeft 2 jaar houtopvoeding gehad, alcohol is 13,5%. In het glas helder felrood met een klein oranje randje. In de neus is er nauwelijks iets van dat hout merkbaar. Het fruit wel daarentegen, het springt het glas uit. De geur doet me enigszins denken aan spätburgunder uit het Ahrtal (over het algemeen gesproken). Fris, ik meen te ruiken dat ik een bittertje ga proeven, kruidig, kersen, grapefruit, rozenbottel. Veelzijdige en interessante neus. Ook in de mond valt de gelijkenis met Ahrtal spätburgunder me direct op. Een lichte wijn, nagenoeg geen tannines, fris, redelijk hoog in de zuren en inderdaad, het bittertje zit er in. De smaak van aardbeien is ook al zo'n overeenkomst die ik nu proef, maar ook grapefruit en bloedsinaasappel proef ik. Toch nog iets van bloed dus? Ik kan gerust stellen dat het exemplaar van vandaag niet is aangelengd met stierenbloed, hij zou dan een stuk dikker zijn. Hee, ik krijg nu opeens wat groene paprika erbij in de neus. Zou dat de cabernet sauvignon zijn die er doorheen probeert te komen? Al met al weet ik niet precies of mijn exemplaar een goede representant is van de Egri Bikavér, persoonlijk denk ik dat hij daarvoor iets te licht is, maar hij bevalt me prima zoals hij is.

Hungarovin Szekszárdi Kadarka PDO 2008

De kadarka is een typische Balkan druif. In Bulgarije heet deze gamza. Misschien is hij het best bekend als onderdeel van de blend in het zogeheten 'Stierenbloed', of Bikavér, alhoewel het aandeel van de druif hierin sterk is verminderd. De wijn die ik hier bespreek is echter van 100% kadarka, alcoholpercentage 11,5%. Ergens las ik dat deze wijn werd vergeleken met een pinot noir, maar als die vergelijking al op gaat, dan toch alleen voor de kleur. Deze is helder en bleekrood, voor wat betreft de rest gaat de vergelijking mank. Voordat ik wals ruik ik weer eens natte vaatdoek, een geur die ik vaker tegenkom, meestal bij merlot. Na het walsen blijven er weinig geuren over. Hij is licht aromatisch. De geur van natte vaatdoek transformeert naar de geur van potgrond. Een slok; gelijk valt de zachtheid op, het vrijwel ontbreken van tannines, hij is een beetje dun, er zit nét voldoende zuur in maar wat het meest opvalt is het zoet. Niet overmatig, maar wel duidelijk aanwezig. Fruitigheid is nauwelijks te bespeuren en die potgrond komt ook nog eens een keer terug in de smaak.